توسعه نرم افزار چیست و چه مراحلی دارد؟
توسعه نرم‌افزار (Software development)، فرایند ایجاد نرم‌افزار‌های کامپیوتری با استفاده از یک یا چند زبان برنامه‌نویسی خاص است که در نهایت محصولی را برای رسیدن به اهداف خاص تجاری یا شخصی ارائه می‌دهد.
توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، مغز متفکر خلاق و ایده‌پرداز پشت انواع برنامه‌های کامپیوتری هستند.
آنها از فرایندها و تکنیک‌های مختلف برای ایجاد نرم‌افزارها استفاده می‌کنند؛ نرم‌افزارهایی که می‌توانند در دستگاه‌های گوناگون مانند رایانه‌ها، تلفن‌های همراه و دستیارهای شخصی دیجیتال (PDA) استفاده شوند.
توسعه‌دهندگان نرم‌افزار می‌توانند بر روی یک برنامه یا برنامه کاربردی (اپلیکشن) خاص تمرکز کنند یا شبکه‌های غول‌پیکر و همچنین سیستم‌های زیرساختی ایجاد کنند .
که به راه‌اندازی برنامه‌های دیگر کمک می‌کنند. در واقع، آنها مسئول ساخت نرم‌افزارهایی هستند که با ارائه راه‌حل، مشکلات را حل می‌کنند.
انواع نرم‌افزار کدامند؟
۱- نرم‌افزار سیستمی (System Software)
این دسته از نرم‌افزارها کارکرد اصلی را تامین می‌کنند مانند سیستم عامل، مدیریت دیسک، مدیریت سخت‌افزار و یوتیلیتی یا نرم‌افزار سودمند.
۲- نرم‌افزار برنامه‌نویسی (Programming Software)
کار این نرم‌افزار ارائه‌ی ابزار لازم به برنامه‌نویس‌هاست، ابزاری مانند ویرایشگر متن، کامپایلر، لینک‌دهنده‌ها، دیباگر یا اشکال‌یاب و ابزار کدنویسی.
اپلیکیشن‌ها به کاربر در انجام تسک‌ها کمک می‌کنند. سوئیت بهره‌وری اداری Office productivity suites نرم‌افزار مدیریت داده، مدیا پلیر و برنامه‌های امنیتی در این دسته جا می‌گیرند.
همچنین شامل اپ‌های وب و موبایلی می‌شوند، مانند اپلیکیشن فروشگاه آمازون، فیس‌بوک یا اینستاگرام.
۴- سیستم نهفته (Embedded System)
سیستم نهفته که سامانه نهفته یا امبدد سیستم هم گفته می‌شود، نرم‌افزار تعبیه شده است که برای کنترل ماشین‌ها و وسایل به‌کار می‌رود.
این ماشین‌ها الزاما کامپیوتر نیستند، مانند شبکه‌های مخابراتی، خودرو و ربات‌های صنعتی. این وسایل و نرم‌افزار آانها می‌تواند بخشی از اینترنت اشیا (Internet of Things) هم باشد.
مراحل کلیدی در فرآیند توسعه نرم افزار
چندین مرحله حیاتی در فرآیند توسعه نرم افزار شامل جمع آوری نیازمندی ها، طراحی، کدگذاری، آزمایش و استقرار می باشد.
شناسایی نیاز یکی از مراحل حیاتی در فرآیند توسعه نرم افزار است. شناسایی مرحله ای است که در آن تیم پروژه با مشتری برای درک نیازها و الزامات خاص نرم افزار کار می کند.
سپس از این اطلاعات برای توسعه مشخصات دقیق نرم افزار استفاده می شود.
و این یک گام مهم در بین تمام مراحل در فرآیند توسعه نرم افزار است زیرا زمینه را برای تمام فعالیت های بعدی فراهم می کند.
با درک روشنی از نیازهای مشتری، توسعه یک محصول نرم افزاری که انتظارات آنها را برآورده کند امکان پذیر است.
بنابراین مرحله شناسایی نیازها برای اطمینان از اینکه محصول نرم افزاری نهایی برای هدف مناسب است ضروری است.
پس از شروع پروژه توسعه نرم افزار، اولین گام انجام تجزیه و تحلیل نیازمندی ها است. این به تیم پروژه اجازه می دهد تا آنچه را که مشتری یا کاربر به دنبال آن است به وضوح درک کند.
تحلیل نیازمندی ها شامل مصاحبه، نظرسنجی و سایر روش های تحقیق برای جمع آوری اطلاعات لازم خواهد بود.
پس از جمع آوری داده ها، باید تجزیه و تحلیل و سازماندهی شود تا تیم پروژه بتواند برنامه ای برای نرم افزار ایجاد کند.
طراحی گامی مهم در فرآیند توسعه نرم افزار است. این نیازهای کاربر را به یک سیستم نرم افزاری تبدیل می کند که این الزامات را برآورده می کند.
طراحی شامل انتخاب ساختارهای داده، الگوریتم ها و رابط های مناسب برای پیاده سازی سیستم است. همچنین شامل مبادله بین عملکرد، استفاده از حافظه و عوامل دیگر است.
طراحی خوب می تواند تفاوت قابل توجهی در کیفیت و قابلیت استفاده یک سیستم نرم افزاری ایجاد کند.
توسعه و پیاده‌سازی یک برنامه نرم‌افزاری را از ایده اولیه تا انتشار نهایی آن می‌برد.
توسعه و پیاده سازی بسیار مهم است زیرا تضمین می کند که برنامه نیازهای خاص کاربر را برآورده می کند، استفاده از آن آسان است و می تواند به سرعت منتشر شود.
تست یک مرحله اساسی در فرآیند توسعه نرم افزار است و به اطمینان از اینکه نرم افزار تمام الزامات و عملکردها را به درستی برآورده می کند، کمک می کند.
آزمایش همچنین به شناسایی هر گونه خطا یا باگ در نرم افزار کمک می کند تا قبل از عرضه عمومی نرم افزار، تیم را برطرف کند.
استقرار و نگهداری فرآیندی است که شامل نصب نرم افزار بر روی سرور، پیکربندی سرور و اطمینان از اجرای صحیح نرم افزار است.
علاوه بر این، تعمیر و نگهداری شامل عیب یابی و حل هر گونه مشکلی است که پیش می آید.
انواع مدل های توسعه نرم افزار
- مدل توسعه آبشاری (Waterfall Development Model)
- مدل توسعه تدریجی (توسعه پله ای ، توسعه افزایشی یا توسعه تکراری/Incremental Development Model)
- مدل نمونه اولیه
- مدل توسعه شی گرا (Object Oriented Development Model)
- مدل توسعه مبتنی بر اجزا (Component Based Development Model)
- مدل توسعه چابک (Agile Development Model)
- مدل توسعه حلزونی (Spiral Development Model)
- مدل توسعه کلین روم (Cleanroom Development Model)
با توجه به اینکه هر مدل، توضیحات مفصلی دارد و نمیتوان در یک مقاله به بررسی تمام فرآیند و تکنیک های توسعه نرم افزار اشاره کرد، در این قسمت توضیحات مختصری درباره مهمترین مدل های توسعه نرم افزار می دهیم.
چه کسی کار توسعه نرم‌افزار را انجام می‌دهد؟
توسعه نرم افزار بسته به اندازه و پیچیدگی پروژه می‌تواند توسط افراد، تیم‌ها یا سازمان‌ها انجام شود. در ادامه برخی از رایج ترین گروه‌های افرادی که توسعه نرم افزار انجام می‌دهند آورده شده است:
توسعه دهندگان داخلی توسعه دهندگانی هستند که برای یک شرکت یا سازمان خاص کار می‌کنند و برنامه‌های نرم افزاری را برای آن شرکت توسعه می‌دهند.
توسعه‌دهندگان داخلی ممکن است روی طیف وسیعی از پروژه‌های نرم‌افزاری، از پروژه‌های مقیاس کوچک گرفته تا برنامه‌های کاربردی سازمانی در مقیاس بزرگ، کار کنند.
۲–توسعه دهندگان آزاد (Freelancers)
توسعه دهندگان آزاد توسعه دهندگان خوداشتغالی هستند که پروژه به پروژه برای مشتریان مختلف کار می‌کنند.
توسعه دهندگان مستقل ممکن است در یک زبان برنامه نویسی یا فناوری خاص تخصص داشته باشند و ممکن است .
روی طیف وسیعی از پروژه‌های نرم افزاری، از برنامه‌های کاربردی وب تا برنامه‌های تلفن همراه، کار کنند.
شرکت‌های توسعه نرم افزار مانند ردمنت سازمان هایی هستند که در توسعه نرم افزار تخصص دارند و دارای تیم‌هایی از توسعه دهندگان، طراحان و مدیران پروژه هستند.
که روی پروژه‌های نرم افزاری برای مشتریان کار می‌کنند. شرکت‌های توسعه نرم افزار ممکن است بر روی طیف وسیعی از پروژه‌های نرم افزاری، از برنامه‌های کاربردی در مقیاس کوچک تا برنامه‌های کاربردی در مقیاس بزرگ، کار کنند.
جامعه منبع باز گروهی از توسعه دهندگان است که در پروژه‌های توسعه نرم افزار همکاری می‌کنند و کد خود را با جامعه گسترده‌تر به اشتراک می‌گذارند.
استفاده از نرم‌افزار متن‌باز رایگان است و هر کسی می‌تواند آن را تغییر دهد، که آن را به انتخاب محبوبی برای توسعه‌دهندگانی تبدیل می‌کند.
که می‌خواهند در یک پروژه مشارکت کنند یا مهارت‌های خود را توسعه دهند.
بدون دیدگاه